Садриддин Айнӣ дар як давраи пурфоҷиаи таърих барои худогоҳии миллӣ, бедории мардуми тоҷик, ҳифзу нигоҳдории забони миллӣ, густариши фарҳангу тамаддун, инкишофи минбаъдаи давлатдории тоҷикон мубориза бурда, барои заминагузории давлатдории миллии тољикон хидматҳои босазое кардааст. Пешвои миллиат, Асосгузори сулху ваҳдати миллӣ, Президенти кишвар, Ҷаноби Олӣ Эмомалӣ Раҳмон дар суханронии хеш ҳини мулоқот бо зиёиёни кишвар (2008) дар бораи замони зиндагӣ ва фаъолиятиқаҳрамонона ва фидокоронаи фарзандони баруманди миллат дар ин давра, ки устод С. Айнӣ аз ҷумла онҳо аст, чунин изҳор намуд: «Маҳз дар ҳамин давра ҷунбиши миллие ба миён омад, ки бо номи Садриддин Айнӣ ва дигар фарзандони миллатдӯсти тоҷик алоқаманд аст, ки 

Бузургони илму адаби миллати тоҷик дар таърихи чандҳазорсолаи фарҳангу тамаддуни мо барои худогоҳии миллӣ ва худшиносиву тарбияи ахлоқии ҳамзамонон ва наслҳои оянда нақши боризе гузоштаанд. Устод Садриддин Айнӣ яке аз ин гуна абармардон мебошад, ки дар як давраи сарнавиштсози таърихи миллати тоҷик ба майдон омада, дар пешрафту густариши илму фарҳанг ва таъриху тамаддуни он нақшиҳалкунанда бозидааст. Садриддин Айнӣ на танҳо ҳамчун адиб ва нависандаи забардаст, муаллифи асарҳои дарҷаҳон машҳури «Одина», «Дохунда», «Ғуломон», «Марги судхур», «Ёддоштҳо», балки чун донишманд ва олими забардасти риштаҳои мактабу маориф, таърих, адабиётшиносӣ, забоншиносӣ ва фарҳангнигорӣ маълуму машҳур аст.

Дар даврони Истиқлолият як зумра донишмандони забоншинос ба воя расиданд, ки саҳму хидмати онҳо дар рушду густариши забони тоҷикӣ нақши муҳимме дорад. Абдусалом Мамадназаров яке аз онҳост. Фаъолияти илмиву омўзгории ин марди  фозил аз ибтидои солҳои  80-уми садаи гузашта бо даргоҳи муқаддаси илму маърифат – Донишгоҳи миллӣ сахт иртибот дошта, ў дар ин боргоҳ аз омўзгори одӣ то ба профессори кафедраи забони англисии факултети забонҳои Осиё ва Аврупо камол ёфтааст. Ман ифтихор дорам, ки бо ин марди шариф аз ибтидои солҳои 80-ум ошно ҳастам ва солҳои зиёде якҷо фаъолияти илмиву омўзгорӣ доштем. Асару мақолаҳое, ки ў дар байни ин солҳо офаридааст, аз лиҳози умқи пажўҳиши илмӣ сабку услуб, тарзи таҳия, ҷобаҷогузории 

Дар бораи таърихи ташаккули халқи тоҷик ва забони он дар байни донишмандон баҳсу мунозираҳои зиёде сурат гирифтааст, ки бештари ин баҳсҳо ба давраҳои охир, асосан ба садаи ХХ, аниқтараш ба давраи шўравӣ ва таъсиси ҷумҳурии мухтор (1924) ва ҷумҳурии шўравии сотсиалистии Тоҷикистон (1929) ва баъд аз он рост меояд. То даврони шўравӣ халқҳои сарзамини Осиёи Миёна (на танҳо, балки дар ҳайати халқҳои дигари давлати шўравӣ) аз рўи аломати миллӣ тақсимбандӣ нашуда буданд ва ин таҷриба ҳам барои бори аввал дар Иттиҳоди Шўравӣ ва баъди ҷанги дувуми ҷаҳонӣ дар Югославия дар амал пиёда гардид. Пайдо шудани чунин баҳсҳо дар давраи шаклгирии Ҷумҳурии мухтори Тоҷикистон ва баъд аз он табиӣ буд, зеро акнун ҳар як давлати

Дар даврони истиқлолият забони модарии мо ба куллӣ симои худро дигаргун намуда, ба забони тавонои расмиву давлатии Ҷумҳурии соҳибистиқлоли Тоҷикистон табдил ёфт. Он дар тамоми ҷанбаҳои ҳаёти сиёсӣ, иқтисодӣ ва иҷтимоӣ мавриди истифода қарор гирифта, оҳиста – оҳиста ба забони робитаҳои байналмилалӣ ва муошироти байни халқҳои сокини ҷумҳурӣ мубаддал гардид. Заминаҳои ин пешрафти муҳим пеш аз ҳама бо татбиқи  пайваста ва пайгиронаи сиёсати Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо роҳбарии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Ҷаноби Олӣ Эмомалӣ Раҳмон дар робита ба забони давлатӣ муҳайё гардид.
Сарвари давлат дар ҷаласаи ифтихорӣ ба муносибати 25-солагии