Таърихи такомул ва ташаккули забонҳои эронӣ дар муддати се садаи охир аз тарафи пажўҳишгарони эроншинос то андозае таҳқиқ шудааст.  Аксари ҷанбаҳои асосӣ ва куллии он дастраси ҳамагон гардидааст. Махсусан, таърихи давраҳои бостонии инкишофи забони мо, хосатан асрҳои қадим ва миёна дар ин муддат аз тарафи муҳаққиқони зиёде мавриди баррасӣ қарор гирифта, дар ин бора асарҳои зиёди илмӣ, илмиву оммавӣ иншо шудааст. Фақат номбар кардани чанд асари бунёдии таҳқиқи забонҳои эронӣ ва халқҳои эронитабор, аз қабили «Асосҳои филологияи Эрон»  (Grundriss der iranischen philologie  ба забони олмонӣ) ва Aсосҳои  забоншиносии эронӣ  ба забони русӣ (Основы иранского языкознания) ва асарҳои муҳаққиқон ва

Дар ҳафтаномаи – Фараж 25 апрели соли 2018 ҷавоби бахши иттилоотии Суди Олии ҶТ ба тадқиқоти журналистии ин ҳафтанома таҳти унвони «Парвандаи қалбакӣ: Собиқ раиси Китобхонаи миллии Тоҷикистон чӣ тавр «говсуд» шуд» (21-феврали соли 2018) чоп шуд. Ин ҷавоб як номаи «беҷавоб»-и ин мақоми олии судии Тоҷикистон ба масъалаҳои дар ин мақола матраҳгардида буда, боз ҳам сатҳӣ, рўякӣ ва якҷониба будани мавқеи сохторҳои судии ҷумҳуриро нишон медиҳад. Дар он боз ҳам ягон масъалаи гузошташуда мавриди баррасӣ қарор нагирифтааст. Дар ин ҷавоб омадааст, ки «Судяи суди ноҳия Исмоили Сомонӣ Исозода Х.И. парвандаро тибқи талаботи қонунҳои моддиву мурофиавии ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ… баррасӣ намудааст. Далелҳои

Садриддин Айнӣ дар як давраи пурфоҷиаи таърих барои худогоҳии миллӣ, бедории мардуми тоҷик, ҳифзу нигоҳдории забони миллӣ, густариши фарҳангу тамаддун, инкишофи минбаъдаи давлатдории тоҷикон мубориза бурда, барои заминагузории давлатдории миллии тољикон хидматҳои босазое кардааст. Пешвои миллиат, Асосгузори сулху ваҳдати миллӣ, Президенти кишвар, Ҷаноби Олӣ Эмомалӣ Раҳмон дар суханронии хеш ҳини мулоқот бо зиёиёни кишвар (2008) дар бораи замони зиндагӣ ва фаъолиятиқаҳрамонона ва фидокоронаи фарзандони баруманди миллат дар ин давра, ки устод С. Айнӣ аз ҷумла онҳо аст, чунин изҳор намуд: «Маҳз дар ҳамин давра ҷунбиши миллие ба миён омад, ки бо номи Садриддин Айнӣ ва дигар фарзандони миллатдӯсти тоҷик алоқаманд аст, ки 

Бузургони илму адаби миллати тоҷик дар таърихи чандҳазорсолаи фарҳангу тамаддуни мо барои худогоҳии миллӣ ва худшиносиву тарбияи ахлоқии ҳамзамонон ва наслҳои оянда нақши боризе гузоштаанд. Устод Садриддин Айнӣ яке аз ин гуна абармардон мебошад, ки дар як давраи сарнавиштсози таърихи миллати тоҷик ба майдон омада, дар пешрафту густариши илму фарҳанг ва таъриху тамаддуни он нақшиҳалкунанда бозидааст. Садриддин Айнӣ на танҳо ҳамчун адиб ва нависандаи забардаст, муаллифи асарҳои дарҷаҳон машҳури «Одина», «Дохунда», «Ғуломон», «Марги судхур», «Ёддоштҳо», балки чун донишманд ва олими забардасти риштаҳои мактабу маориф, таърих, адабиётшиносӣ, забоншиносӣ ва фарҳангнигорӣ маълуму машҳур аст.

Дар даврони Истиқлолият як зумра донишмандони забоншинос ба воя расиданд, ки саҳму хидмати онҳо дар рушду густариши забони тоҷикӣ нақши муҳимме дорад. Абдусалом Мамадназаров яке аз онҳост. Фаъолияти илмиву омўзгории ин марди  фозил аз ибтидои солҳои  80-уми садаи гузашта бо даргоҳи муқаддаси илму маърифат – Донишгоҳи миллӣ сахт иртибот дошта, ў дар ин боргоҳ аз омўзгори одӣ то ба профессори кафедраи забони англисии факултети забонҳои Осиё ва Аврупо камол ёфтааст. Ман ифтихор дорам, ки бо ин марди шариф аз ибтидои солҳои 80-ум ошно ҳастам ва солҳои зиёде якҷо фаъолияти илмиву омўзгорӣ доштем. Асару мақолаҳое, ки ў дар байни ин солҳо офаридааст, аз лиҳози умқи пажўҳиши илмӣ сабку услуб, тарзи таҳия, ҷобаҷогузории