Дар даврони авҷ гирифтани равандҳои ҷаҳонишавӣ, ки на танҳо забонҳо, балки миллатҳо аз байн рафта истодаанд, қавму миллате, ки аз таърих ва ташаккули забони хеш бархӯрдор нест, онро ҳимоя карда наметавонад. Боиси хушнудист, ки дар даврони бархӯрди забонҳо забони тоҷикиро сипарҳои устуворе дар мисоли забоншиносони донишманд дифоъ мекунанд.
Яке аз забоншиносони машҳури тоҷик доктори илмҳои филологӣ, профессор Сайфиддин Назарзода мебошанд. Хизматҳои номбурда барои пешбурди забони тоҷикӣ ва ҳимояи он аз унсурҳои бегона дар китобу мақолаҳо инъикос гардидааст. С. Назарзода ба омода намудани забоншиносони ҷавон майлу рағбати беандоза дошта

«Маҷмӯаи вожаву истилоҳоте, ки миллатҳои гуногуни ҷаҳон дар тӯли таърихи мавҷудияти худ сохта ва ба кор бурдаанд, оинаест, ки дар он шеваи зиндагии суннатӣ ва фарҳангу тамаддуни онҳо мунъакис гардидааст. Баррасии таърихи ташаккули истилоҳот бисёр лаҳзаҳои печидаи ҳаёти сиёсӣ ва иҷтимоӣ ва ҳатто дараҷа тараққиёти ин ва ё он соҳаро дар марҳилаҳои мухталифи шаклгирии миллатҳо равшан месозад. Ин луғоту истилоҳот дар ҳеҷ забон муддати дароз собит намемонанд. Ҳар андешаи нави маънавӣ ва ҳар падидаи тозаи моддӣ, ки дар ҷомеа пайдо мешавад, тағйирот ва дигаргуние дар низоми вожагон ва истилоҳоти ҷории забони он ҷомеа падид меоварад». Истилоҳ барои дарку фаҳми ин ё он соҳа нақши калидӣ дорад, ҳамзамон, заминаҳои

Истиқлолияти Ҷумҳурии Тоҷикистон барои рушди имкониятҳои воқеии миллӣ ва суннатҳои азалии халқи тоҷик шароитҳои мусоиди иҷтимоиро фароҳам овард. Маҳз солҳои Истиқлол бо ташаббуси ҳамаҷонибаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон тамоми ҷабҳаҳои илму маориф ва фарҳанги миллии мо ба маротиб густариш ёфт. Забони адабии тоҷикии мо, ки дар ин айём ба забони  воқеии  давлатӣ табдил ёфтааст, ҳарчи бештар ба тамоми қишрҳои ҷомеаи имрӯза доман паҳн карда истодааст. Ба масъалаи таҳқиқу омӯзиши ин падидаи навин забоншиносони зиёди варзидаи мамлакат камар бастаанд, ки дар байни онҳо асарҳои таҳқиқотии

Ба озмуни «Ҷумҳурият»

Забон унсури асосӣ ва нишондиҳандаи фарҳангу тамаддуни миллат буда, дар рушди давлатдории миллӣ низ нақши асосӣ мебозад. Таърихи башарият, махсусан таърихи давлатдории ориёӣ нишон медиҳад, ки давлатҳои бостонии мо ҳамеша кӯшиш мекарданд, ки барои устувор сохтани пояҳои давлатдорӣ ва ба вуҷуд овардану мустаҳкам сохтани давлатдории миллӣ ва ваҳдату ягонагӣ аз унсури забонӣ истифода бурда, барои густариши забони модарии марзу буми хеш тадбирҳои мушаххас андешанд.

Зиёӣ кист ва дар зиндагии ҷомеа чӣ нақше дорад? Имрӯзҳо дар даврони Истиқлолият мафҳуми зиёӣ, равшанфикр маънои тозае ба худ касб намудааст. Имрӯз зиёӣ равшангари роҳи аҳли ҷомеа ба сӯйи ояндаи дурахшони миллат аст. Миллате, ки баъд аз ҳазор соли бедавлатӣ соҳиби давлати миллӣ шудааст. Тавре Пешвои миллат дар мулоқот бо зиёиёни кишвар (20.03.2017) мефармоянд: «… Зиёии асил дар раванди ташаккул ва тавсеаи тафаккури миллӣ ҳамеша фаъол буда, ба раванди пешрафти маънавиёти ҷомеа таъсир мерасонад».